Aby zapewnić prawidłowy rozwój dziecka, należy zadbać o jego systematyczną aktywność ruchową. Jest to naturalna profilaktyka, zapobiegająca powstawaniu potencjalnych chorób oraz wad postawy w przyszłości.
Zdarzają się sytuacje, kiedy niezależne czynniki zewnętrzne uniemożliwiają przebieg prawidłowego rozwoju fizycznego. Sprzyjają temu choroby genetyczne, trudne, przebyte z powikłaniami ciąże oraz porody. Kiedy udać się po specjalistyczną pomoc i w jakich przypadkach można skorzystać z rehabilitacji?
Fizjoterapia dziecięca
W związku z rosnącą świadomością, lepszym dostępem do wiedzy, rodzice chętnie korzystają z pomocy fizjoterapeuty, w przypadku działań profilaktycznych oraz leczniczych dla swoich dzieci. Coraz częściej można się spotkać z zaleceniami już po opuszczeniu szpitala po porodzie, aby rozwijające się dziecko skontrolować pod okiem specjalisty. Profesjonalna fizjoterapia dziecięca ma na celu zapewnienie zbilansowanego i adekwatnego rozwoju fizycznego, który jest niezwykle ważny od pierwszych dni życia dziecka. Dlatego nawet jeśli rodzic nie zauważa niepokojących objawów, może skontrolować, czy dziecko rozwija się zgodnie z ustalonymi przez Światową Organizację Zdrowia, normami rozwoju motorycznego. Szybkie ustalenie wszelkich niepokojących odchyleń, sprzyja szybszemu podjęciu odpowiedniej rehabilitacji.
Fizjoterapia domowa to szansa dla wielu dzieci na pełny powrót do zdrowia.
Wczesna interwencja fizjoterapeutyczna przekłada się na lepszy rozwój psychomotoryczny dziecka i może mieć swoje konsekwencje nawet w jego przyszłości. Fizjoterapeuci, specjalizujący się w rehabilitacji dziecięcej, są przeszkoleni do pracy w dwóch niezwykle skutecznych metodach – Vojty oraz NDT Bobath. Pierwsza polega na wywieraniu nacisku na ciało dziecka, w bardzo konkretnych strefach, aby wywołać tak zwaną odruchową lokomocję. W ten sposób stymuluje się ośrodkowy układ nerwowy, którego zadaniem jest odtwarzanie wzorca odruchu, jakim jest pełzanie, obrót, pionizacja, chwytanie.
Druga metoda NDT Bobath opiera się na wszechstronnym rozwoju dziecka, poprzez fizyczne ćwiczenia, wykorzystujące różne, dodatkowe narzędzia terapeutyczne. Są to maty, duże piłki, chusty, a także techniki masażu. Aktywność dziecka przypomina zabawę, lecz jest prowadzona bardzo świadomie przez fizjoterapeutę. Obydwie metody, aby odniosły jak największą skuteczność muszą być stosowane często i systematycznie. Dlatego rodzice są uczeni jak prawidłowo podnosić niemowlę, trzymać na rękach, w jaki sposób przewijać, karmić a nawet jak poprzez wspólną zabawę również wspomagać rehabilitację.
Kiedy skorzystać z rehabilitacji dziecięcej?
Do przeprowadzenia rehabilitacji ruchowej kieruje odpowiedni specjalista, najlepiej neurolog dziecięcy, który potrafi ustalić na podstawie przeprowadzonych badań RTG oraz EEG i zebranego wywiadu z rodzicem z jakim rodzajem zaburzenia można mieć do czynienia. Zazwyczaj lekarze kierują dzieci na rehabilitację po wykryciu obniżonego lub wzmożonego napięcia mięśniowego. Nieprawidłowy zakres pracy mięśni wpływa na wypracowanie złych nawyków w utrzymaniu postawy ciała, koordynacji ruchowej, które w przyszłości mogą się przerodzić w wady rozwojowe, wymagające intensywnej korekcji.
Znacznie poważniejszą sytuacją jest wykrycie u dziecka niedowładu czy porażeń kończyn, które mogą świadczyć o dziecięcym porażeniu mózgowym. Wówczas systematyczna praca z profesjonalnym fizjoterapeutą jest obowiązkowa. W przypadku utrudnionej bądź niemożliwej obecności dziecka w gabinecie fizjoterapeutycznym, specjalista powinien przyjeżdżać do domu i wykonywać ćwiczenia wraz z rodzicem. W przypadku bardzo poważnych zaburzeń rozwojowych, chorób na tle neurologicznym, możliwe, że będzie niezbędny zakup sprzętu do prowadzenia systematycznej rehabilitacji w domu.
Dobry fizjoterapeuta powinien prowadzić oraz nadzorować cały proces rehabilitacji, jeśli to konieczne z dojazdem do domu, niezależnie od miejsca zamieszkania małego pacjenta. Zakres wykonywanych ćwiczeń oraz ich intensywność muszą być konsultowane z prowadzącym lekarzem. Skuteczność prowadzonej fizjoterapii dziecięcej jest bardzo szybko zauważalna – dziecko wraz z rozwojem nabywa coraz więcej możliwości ruchowych. W zależności od zaawansowania i typu schorzenia, mogą zostać wypracowane prawidłowe odruchy podstawowych aktywności fizycznych jak siadanie, chwytanie, wstawanie, raczkowanie, ostatecznie chodzenie.
Fizjoterapia na każdym etapie życia
Warto skorzystać z usług sprawdzonego fizjoterapeuty, nawet jeśli rozwój fizyczny dziecka zdaniem rodzica przebiega w sposób prawidłowy. Wskazówki i zalecenia stosowane od wczesnego etapu życia człowieka, przekładają się na skuteczną profilaktykę. Należy pamiętać, że zadbanie o prawidłowe nawyki żywienia, spędzania wolnego czasu korzystnie wpływają na stan organizm oraz posiadane zdrowie. Dlatego warto świadomie zadbać o właściwą aktywność fizyczną, na każdym etapie życia i rozwoju człowieka.