Podatki są stałym elementem życia każdego dorosłego, pracującego człowieka. Każdy odprowadza jakiś podatek lub płaci go do określonych instytucji państwowych. Stare powiedzenie Benjamina Franklina, że w życiu są pewne tylko dwie rzeczy – śmierć i podatki – jest bardzo na miejscu i sprawdza się w stu procentach.
Niestety daniny publiczne, których znakomitą większość stanowią podatki, potrafią być bardzo uciążliwe i dotkliwe dla kieszeni zwykłych podatników. Nieraz się słyszy, że podatki zabierają sporą część zarobków przeciętnych ludzi, a tak na prawdę nie widać żadnych efektów, w jaki te pobrane pieniądze byłby spożytkowane. Oczywiście obywatele mogą odnieść takie wrażenie i odczuwać lekką frustrację z tego powodu. Jednakże należy pamiętać, że podatki to dość spora suma, która regularnie wpływa do budżetu państwa, z których później czynione są pewne inwestycje. Jednakże, z jednej strony – bardzo niskie zaufanie społeczne do skuteczności danin publicznych, a z drugiej strony – konieczność pobierania w celu zachowania płynności finansowej państwa, sprawia, że konieczne jest narzędzie nadzorujące prawidłowy przebieg i realizację obowiązku podatkowego.
Czym jest przestępstwo karnoskarbowe?
W tym miejscu wkracza prawo karnoskarbowe. Jest to jedna z dziedzin prawa pokrewna prawu karnemu powszechnemu i korzystająca z instytucji tegoż. Celem prawa karnoskarbowego jest po pierwsze karanie za niewykonywanie zakazów i nakazów wynikających z prawa finansowego (w praktyce przede wszystkim prawa podatkowego). Prawo karnoskarbowe zatem w pierwszej kolejności określa czym są czyny zabronione w obszarze prawa finansowego oraz określa jaką karę należy wymierzyć za dopuszczenie się tego czynu. Przykładowo przestępstwem skarbowym jest ukrywanie przed fiskusem faktycznych dochodów w celu uszczuplenia swoich zobowiązań podatkowych. Gdy w sądzie zostanie orzeczone, że takie przestępstwo miało miejsce i oskarżony zostanie uznany winnym jego popełnienia wówczas wymierza mu się karę określoną w kodeksie karnym skarbowym w rozdziale 3.
Prawo karne – jak opisuje przestępstwa karnoskarbowe?
Oczywiście nie zawsze mamy do czynienia z popełnieniem przestępstwa, albowiem zgodnie z klasyfikacją czynów zabronionych przez prawo karne są to najpoważniejsze naruszenia jakich można się dopuścić. Prawo karne skarbowe przewiduje również wykroczenia, których można się dopuścić podczas realizowania zobowiązań podatkowych. Są one zdefiniowane w art. 53 §3 i jest to czyn zabroniony przez kodeks pod groźbą kary grzywny określonej kwotowo, jeżeli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej albo wartość przedmiotu czynu nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia. Wykroczeniem skarbowym jest także inny czyn zabroniony, jeżeli kodeks tak stanowi.
Do takich możemy zaliczyć uchylanie się od obowiązku podatkowego, zatajenie prowadzenia działalności gospodarczej, oszustwo podatkowe, naruszenie terminu wpłaty podatku, nieprzechowywanie ksiąg rachunkowych, niewydanie faktury lub rachunku, bezpodstawny zwrot podatku, zaniedbanie identyfikacji, zaniedbanie informacji podatkowej, czy niedopełnienie nadzoru.
Informacje dodatkowe: kancelaria adwokacka Gryszkiewicz-Dudzik